
De werkgroep Biodiversiteit van Slag zet zich in voor meer biodiversiteit in Alphen. De afgelopen jaren zijn verwilderingsbollen aangepoot op een aantal plaatsen en nestkasten geplaatst in de Heuvelstraat voor de aanpak van de processierups. De werkgroep heeft bij de gemeente meer ideeën aangedragen om de biodiversiteit te verhogen.

Natuurberichten
In de UNION vertellen wij onder het kopje Natuurberichten over de vele dier- en plantensoorten die er in de Alphense natuur voorkomen. Deze Natuurberichten zullen de komende tijd online geplaatst worden en op deze pagina te vinden zijn.
Nr. 25 Steenuil
Steen- of katuil Rond de avondschemering kun je in de Valksestraat, Melkstraat of in de Molenstraat steenuiltjes zien en nog meer kans heb je dat je ze hoort. De steenuil is onze kleinste uilensoort. Je ziet een steenuil zitten als een gedrongen bolletje op een boomtak…
Nr. 24 Bessen
Nationale tuinvogeltelling 25,26 en 27 januari is weer de nationale tuinvogeltelling. De manier om vogels naar je tuin te lokken is de aanplant van struiken en bomen met bessen. De vogels blijven er actief bij: ze moeten zelf naar voedsel zoeken. Zeker als struiken dicht vertakt,…
Nr. 23 De buizerd
De relatief kleine torenvalk en de veel grotere buizerd zijn de twee roofvogels die je hier in de uiterwaarden en in de polder het meest ziet.Wat opvalt aan de buizerd is zijn kleurvariatie. Zowel in kleur als tekening is er veel verschil tussen buizerds onderling. De…
Nr. 22 De putter
Wandelaars en fietsers op het pad rondom de ontzandingsplassen worden verrast door vluchten putters, die zaden lospeuteren uit de talrijke distels. Ze zwermen van de ene voedselrijke plek naar de volgende. De putters vliegdansen door de uiterwaarden. Hun vlucht is licht golvend. Soms zijn de putters…
Nr. 21 Bakenbomen
De langste laan van Nederland wordt gevormd door de bakenbomen langs de Maas van Boxmeer tot Geertruidenberg. Deze laan is ongeveer 100 kilometer lang. Tachtig jaar geleden zijn deze bakenbomen tijdens de kanalisatie van de Maas om de ongeveer 100 meter aangeplant. De functie van de…
Nr. 20 Gesponsorde honingbijen
Alphen is 4 bijenkasten rijker: twee achter de basisschool en twee bij de vijver achter de Appelhoek. De bijenvolken zijn gesponsord door het verzekeringsbedrijf Chubb. De Landbouwuniversiteit in Wageningen doet onderzoek aan deze bijenvolken. Liquid Nature zorgt voor lessen op de Mariënhof en vrijwilligers van de…
Nr. 19 Onze nationale vogel
Nieuw-Zeeland heeft de kiwi, Frankrijk zijn haantje, de Verenigde Staten de witkoparend, maar wij hebben de grutto. Op hoge poten waadt hij door het water van de schaatsplas bij de molen op zoek naar voedsel. De grutto is een typische Hollandse weidevogel. In 2015 werd door…
Nr. 18 Reeën in Alphen
In het midden van de vorige eeuw kwamen reeën in ons land alleen voor op de Veluwe en in Zuid-Limburg. Tegenwoordig komt deze hertensoort op veel meer plekken voor, ook hier in Alphen. Wandelaars op het klompenpad zien reeën tussen de fruitbomen langs de Alphense wetering…
Nr. 17 Zeldzame nachtreiger rond wiel Moordhuizen
Rondom het wiel bij het gemaal op Moordhuizen is in het riet de kwak gezien. De kwak is hier in Nederland heel zeldzaam. Ons land zit aan de noordelijke grens van het verspreidingsgebied van de kwak. De kwak wordt niet voor niets ook wel nachtreiger genoemd….
Nr. 16 Dassen in Alphen?
Vroeger dacht men dat de das bij de beren hoorde. Dat had vooral te maken met hun logge manier van voortbewegen. Met een lengte van 65 tot 80 cm is de das een van de grootste roofdieren, die in ons land voorkomt. In Alphen zelf zijn…
Nr. 15 Vliegende deur boven Maasplassen
Het gaat goed met het aantal vogelsoorten rond de Maasplassen. Het aantal bijzondere vogelsoorten, dat hier gespot kan worden, blijft zich uitbreiden. Na lepelaar, patrijs, kluut, visdiefje, casarca, bergeend en slobeend is er nu een heel bijzondere vogel bijgekomen: de visarend. Dit is veruit de grootste…
Nr. 14 Reigers
Wie bij de molen langs de ontzandingsplassen wandelt of fietst wordt verrast door het grote aantal zilverreigers. Soms wel 20 grote zilverreigers kunnen gespot worden langs de waterkant en vooral in de weilanden. Kromgebogen, met hun snavel als een dolk in de aanslag, turen zie bewegingloos…
Nr. 13 Schimmels en paddenstoelen
Prachtvlamhoed, zwerminktzwam, rafelige parasolzwam, gewone beurszwam of elfenbankje. Het lijken fantasienamen uit een sprookje of uit een Harry Potterfilm, maar het zijn paddenstoelen, die je ook hier aan kunt treffen tussen het gras in de Maasuiterwaarden of in je tuin bij rottend hout. Er zijn in…
Nr. 12 Ooievaars langs de dijk
Wie in Alphen langs de dijk fietst komt verschillende bewoonde ooievaarsnesten tegen. Statig, op hun lange rode poten schrijden zij door een gemaaid weiland. s-Avonds strijken zij neer op de lichtmasten van ATC, onbewogen onder het game-set-match onder hen. De ooievaar, ook wel uiver of stork…
Nr. 10 Laag scherende zwaluwen boven ontzandingsplas
Buitelende zwaluwen in de lucht, laag scherend over het water. Het hoort bij de zomer. De uiterwaarden hier in Alphen van loswal tot Lithse veerweg ontwikkelen zich steeds meer tot een uniek natuurgebied, waarin soorten als de bever, kluut lepelaar, casarca en oeverzwaluw kunnen worden gespot….
Nr. 9 Steltlopers op de schaatsplas
Steltlopers als de kluut en strandplevier voelen zich thuis op de ondiepe schaatsplas bij de molen. Met de kop omlaag zoeken zij met hun lange snavels de bodem af op zoek naar voedsel. De kluut is de fraaiste van de steltlopers. De kluut is genoemd naar…
Nr. 8 Knotwilgen en houtril
Knotwilgen langs een sloot. Kan het Hollandser? Wilgen, maar ook populieren, elzen en essen, werden van oudsher veel aangepoot in deze streken langs de waterkant. Deze soorten verdragen een hoge grondwaterstand goed. De geknotte bomen houden de grond vast, geven schaduw aan het vee en leverden…
Nr. 7 Lenteboden
Langs een aantal toegangswegen tot de kern van Alphen zijn door de werkgroep biodiversiteit van SLAG in samenwerking met de gemeente verwilderingsbollen gepoot. Aan de Lindenlaan, aan einde Heuvelstraat, bij de vijver in de Middendam, bij dijkopgang Greffelingsestraat en in het gazon op kruispunt Driehuizenstraat Kerkstraat…
Nr. 6 Slaapbomen
Wie in de avond over het fietspad langs de schaatsplas wandelt hoort en ziet dat enkele van de bakenbomen langs de Maas als slaapboom worden gebruikt door een kolonie roeken. Er is een druk gekrakeel wie waar en met wie op een tak mag zitten.Roeken horen…
Nr. 5 Vroegbloeiers
Na de lange, donkere dagen in december kijken wij uit naar de eerste lenteboden. In deze tot dusver milde winter zijn er vroegbloeiende struiken en bomen te zien in de natuur en in privé-tuinen.De sierkers Prunus subhirtella begint al in november met bloeien met vele, kleine…
Nr. 4 Vreemde eenden in de bijt
In de jaren ‘60/’70 kwamen overwinterende eenden en ganzen uit Scandinavië en Siberië hier in Maas en Waal nauwelijks voor. Die werden aangetroffen in Friesland, Holland en bij de Waddenzee. In de decennia daarna trokken deze overwinteraars verder naar het zuiden en bereikten ook het Rivierenland….
Nr. 3 Bevers langs Maas en wetering
Langs de Maas, Alphense en grote wetering en langs de Nieuweweg worden beversporen gevonden. Typisch zijn de in zandlopervorm geknaagde wilgenstammen zoals langs de Kooiweg in Dreumel.De bever is perfect uitgerust voor dit knaagwerk. Met 4 grote snijtanden, die als beitels in het hout klieven. Deze…
Nr. 2 Patrijskluchten
Wandelaars op de paden in de uiterwaarden worden soms verrast door het roetsj van een opvliegende klucht patrijzen. De patrijs is goed herkenbaar. Kop en keel zijn oranje-bruin, ook een oranje-bruine vlek op de buik en de flanken zijn grijs met oranje-bruine strepen. Het geeft de…
Nr. 1 Een vreemde gans in de bijt
In de uiterwaarden langs de Maas komen verschillende ganzensoorten voor. Voedsel in overvloed voor hen in de sappige weilanden en in de ondiepe nevengeulen aan de Ooijense kant. We zien er de kleinere Nijlgans herkenbaar aan zijn roodbruine kop en de Canadese gans met zijn zwarte…
Nieuws
Biodiversiteit in Alphen
Met Biodiversiteit wordt de verscheidenheid aan dieren en planten bedoeld. Het gaat dan om verschillende dieren- en plantensoorten, maar ook om de variëteit binnen een soort; Denk bijvoorbeeld aan de vele soorten vlinders. Een grotere verscheidenheid is niet alleen gewoon mooi en belangrijk om in stand te houden, het is ook een aanwijzing voor de kwaliteit van de leefomgeving. We zijn plannen aan het maken om in Alphen de biodiversiteit te bevorderen voor: Bloemen, kruiden, insecten en vogels.
- Bloemen en kruiden: Om het leefklimaat voor insecten (bijen, vlinders) te verbeteren zijn bloemen en kruiden nodig. Bloeiende kruiden geven niet alleen kleur aan de omgeving maar ze zijn ook belangrijk als nectarbron en voedselplant voor insecten (en trouwens ook voor kleine zoogdieren). Het is bij de meeste mensen wel bekend dat het bijvoorbeeld met de bijen niet zo goed gaat. De bijen zijn echter heel belangrijk voor onze fruitteelt en voor het telen van andere gewassen. Door het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, maar ook doordat er veel minder bloemenweides zijn door het regelmatig maaien van borders, bermen etc. hebben de insecten, met name de bijen, het zwaar. Hierdoor, maar ook door ziekten, wordt hun populatie ernstig bedreigd. We willen nagaan waar in Alphen meer bloemrijke bermen, oevers en borders zouden kunnen komen.
- Maaibeleid: Bloemen en kruiden hebben soms te lijden onder de timing van het maaien; de eerste maaibeurt vindt veelal plaats voordat veel planten zaad hebben geproduceerd om een volgende generatie veilig te stellen. Deze zaden zijn ook weer voedsel voor sommige vogels en kleine zoogdieren. Als het maaien beperkt en anders gepland zou worden, dan zou op langere termijn een voor insecten interessante bloembedding ontstaan. We zouden wel een meer insect-vriendelijk maaibeleid van borders, sloot- en vijveroevers en het buitengebied langs de Maas willen bereiken.
- Vogels: Van deze aandacht voor bloemen en kruiden en insecten profiteren ook de vogels. Zij eten onder andere insecten en zaden. Op land met alleen gras komen minder zaden en insecten voor dan op land waar ook bloemen en kruiden groeien. Roofvogels eten ook kleine zoogdieren. Een beter leefklimaat voor vogels is dus gebaat bij bloemen, kruiden, insecten en kleine zoogdieren. Zo zouden we de leefomgeving voor (bedreigde) vogels kunnen verbeteren.
Door met beleid te maaien kunnen in het buitengebied ook beschutte plekken voor patrijzen en fazanten ontstaan, zodat die daar beter beschutte verblijfplaatsen kunnen vinden.
Verder zouden we de leefomgeving en populatie van de vogels willen verbeteren door vogels een goede broedplek te bezorgen. We denken dan bijvoorbeeld aan de huismus, de gier-, boeren- of huiszwaluw en de steenuil. We willen gaan uitzoeken of we misschien nestkastjes kunnen laten bouwen en dan Alphenaren zoeken die in de buurt van hun woning zo’n nestkastje zouden willen ophangen. Niet elke plek is geschikt voor iedere soort vogel. De dorpsbewoners die meedoen zouden dan ook eerst advies moeten krijgen over welk soort vogel graag zou willen nestelen in de buurt van de woning en over de meest geschikte plaats om een nestkastje op te hangen zodat de vogels het best kunnen gedijen.
Zou toch leuk zijn om in het voorjaar of zomer een nestje jonge vogels te zien uitvliegen in je eigen tuin?
Meer weten?